Οικογενειακές σχέσεις
Προσθέστε Εδώ το Κείμενο Επικεφαλίδας σας
Ψυχοθεραπεία Οικογενειών
Σύμφωνα με την συστημική ψυχοθεραπεία δεν είναι τα άτομα που είναι δυσλειτουργικά αλλά τα συστήματα μέσα στα οποία αυτά υπάρχουν και κινούνται. Το βασικότερο σύστημα στην κοινωνία είναι η οικογένεια, γι’ αυτό η οικογενειακή και η συστημική ψυχοθεραπεία εστιάζεται στις σχέσεις που αναπτύσσονται μέσα στην οικογένεια. Σε μεγάλο κομμάτι της διαδρομής της λειτούργησε ως οικογενειακή θεραπεία και μόνο τα τελευταία χρόνια επεκτάθηκε και στην θεραπεία ατόμου.
Συχνά το μέλος της οικογένειας που εμφανίζει μία ψυχική ή συμπεριφορική δυσκολία είναι το πιο ευαίσθητο μέλος της, όπως για παράδειγμα ένα παιδί. Αυτό δε σημαίνει πάντα ότι το συγκεκριμένο παιδί φέρει πραγματικά από κάποια ατομική δυσκολία . Αν η οικογένεια πραγματοποιήσει αλλαγές στον τρόπο του σχετίζεσθαι, οι ατομικές δυσκολίες εξαφανίζονται.
Πολλές φορές κάποιο σύμπτωμα ή κάποια ασυνήθιστη συμπεριφορά λειτουργεί ως τρόπος για να διατηρήσει η οικογένεια την σταθερότητά της, τη λεγόμενη ομοιόσταση, που ασυναίσθητα βλέπει να απειλείται. Αυτό δε σημαίνει αναγκαστικά ότι με την εξάλειψη του συμπτώματος θα διαλυθεί η οικογένεια. Ο συστημικός ψυχοθεραπευτής παρεμβαίνοντας στις γενεσιουργές αιτίες μπορεί να οδηγήσει την οικογένεια σ’έναν λειτουργικότερο τρόπο οργάνωσης των σχέσεών της.
Τα θέματα που καλείται να εξετάσει και να αντιμετωπίσει ο θεραπευτής είναι μεταξύ άλλων:
- Ποιά άτομα είναι φορείς εξουσίας;
- Πώς είναι οργανωμένη η ιεραρχία και τα όρια στα επιμέρους υποσυστήματα (γονείς, παιδιά, παππούδες κλπ.)
- Ποιός συμμαχεί με ποιόν και εις βάρος ποιού;
- Υπάρχουν τρίγωνα (εξωσυζυγικές σχέσεις, γονέας με παιδί);
- Πώς μεταβιβάζονται από γενιά σε γενιά θετικά και αρνητικά χαρακτηριστικά;
- Είναι η οικογένεια συγχωνευμένη ή τα μέλη της διαφοροποιούνται από τους οικογενειακούς μύθους;
- Πώς επικοινωνούν τα μέλη της οικογένειας;
Διαφορετικοί τύποι οικογενειακών σχέσεων
Η σχέση μεταξύ γονέα και παιδιού, είναι η σημαντικότερη για την εξέλιξη και την ανάπτυξη και των δύο πλευρών.
Υπάρχουν διαφόροι τύποι οικογενειακών σχέσεων που θα μπορούσαμε να διακρίνουμε. Διάφορες έρευνες έχουν καταλήξει σε τέσσερις πιο ευδικάκριτους τύπους οικογενειακών σχέσεων. Αυτοί περιγράφουν την αλληλεπίδραση μεταξύ των δύο πλευρών, γονέων και παιδιών. Οι αντιδράσεις του γονέα απέναντι στο παιδί, σχηματοποιούν την κάθε κατηγορία αλλά και η αντίδραση του παιδιού απέναντι στους γονείς, δείχνει πως ένα παιδί θα συμπεριφερθεί σε άλλους ενήλικες, όταν ο γονέας δεν είναι παρόν, στην πορεία του προς την ενηλικίωση αλλά και κατά τη διάρκεια αυτής.
Ασφαλής Οικογενειακή Σχέση
Αυτός είναι ο δυνατότερος και ο ιδανικότερος τύπος οικογενειακής σχέσης. Το παιδί σε αυτή την κατηγορία, γνωρίζει τι να περιμένει από τους γονείς του, μπορεί να στηριχθεί σε αυτούς και ξέρει ότι θα είναι εκεί όταν θα χρειαστεί υποστήριξη. Νιώθει ασφάλεια να παίζει δημιουργικά με άλλα παιδιά της ηλικίας του και να μπορεί να αντιμετωπίσει τις σχολικές προκλήσεις.
Οι γονείς είναι εκείνοι που φροντίζουν για τη δημιουργία αυτών των ασφαλών συνθηκών, όταν ανταποκρίνονται στις ανάγκες του παιδιού και καλλιεργούν μεταξύ τους ένα κλίμα εμπιστοσύνης. Του συμπαραστέκονται με τρυφερότητα όταν κλαίει, με αναγνώριση όταν ενθουσιάζεται για μία επιτυχία τους και με προστασία όταν φοβάται.
Τα παραπάνω στοιχεία δημιουργούν την ασφαλή αίσθηση στο παιδί ότι μπορεί να βασιστεί στους γονείς του. Γνωρίζει ότι βρίσκονται εκεί για αυτόν και μακροπρόθεσμα εκπαιδεύεται να αντιμετωπίζει και τους υπόλοιπους ενήλικες με ασφάλεια, εμπιστοσύνη και σιγουριά. Θα ανταποκριθεί στα καλέσματα των ενηλίκων με χαμόγελο αλλά θα συνεχίσει να παραμένει αυτόνομο εξερευνώντας τον κόσμο του.
Αποφευκτική Οικογενειακή Σχέση
Σε αυτή τη σχέση το παιδί δε νιώθει ασφαλές, καθώς εκπαιδεύεται σε μία μορφή γονεϊκής ανασφάλειας και παράλληλα μαθαίνει να στηρίζεται στον εαυτό του.
Τα παιδιά που βρίσκονται σε αυτή τη σχέση, δείχνουν πιο ανεξάρτητα. Πίσω όμως από την επιφανειακή ανεξαρτησία, κρύβεται μία υποβόσκουσα απογοήτευση καθώς νιώθουν ότι δεν μπορούν να ζητήσουν βοήθεια από πουθενά. Ενδεχομένως να παρουσιάσουν αυξημένη επιθετική συμπεριφορά σε σχέση με άλλα παιδιά καθώς αντιμετωπίζουν δυσκολίες στο ομαδικό παιχνίδι. Η προσκόλληση με τους γονείς επιλύεται σύντομα με αποτέλεσμα να μην παραπονιούνται όταν οι γονείς φεύγουν από το σπίτι αλλά και ούτε να δείχνουν ευχαρίστηση όταν επιστρέφουν, δείχνοντας με αυτό τον τρόπο ότι τους αγνοούν επιδεικτικά.
Οι γονείς εκπαιδεύουν τα παιδιά σε αυτή τη μορφή σύνδεσης, με ποικίλους τρόπους. Όταν το παιδί εκφράζει μία ανάγκη του, αργούν να ανταποκριθούν, δίνοντας δευτερεύουσα προτεραιότητα σε αυτήν. Η ικανοποίηση των αναγκών, η προστασία από το φόβο, η αναγνώριση για μία επιτυχία είναι ανάγκες που καθυστερούν να ικανοποιηθούν από τους γονείς και μάλιστα ορισμένες φορές γίνονται και με τρόπο επιδεικτικό, αυστηρό, με την λανθασμένη πεποίθηση ότι έτσι μπαίνουν σωστές παιδαγωγικές βάσεις. Αυτός όμως ο τρόπος αποξενώνει το παιδί από το οικογενειακό περιβάλλον, μαθαίνει ότι δεν μπορεί να στηριχθεί σε κανέναν γονέα του και για αυτό μαθαίνει να πατάει στα πόδια του από την αρχή. Αυτή η στάση εγκυμονεί ψυχολογικούς κινδύνους για το παιδί καθώς δεν έχει σωστή κατεύθυνση, αλλά και στήριξη όταν αποτυγχάνει.
Οι γονείς όταν συμπεριφέρονται με αυτόν τον τρόπο, ενισχύουν αυτή τη μορφή σχέσης καθώς δεν μπορούν να διακρίνουν την απαιτούμενη ικανοποίηση της ανάγκης των παιδιών τους. Σε πολλές περιπτώσεις, βάζουν σε προτεραιότητα τις δικές τους ανάγκες και μετά των παιδιών τους και αυτό λέει αρκετά για τον τρόπο που έχουν επιλέξει να κάνουν οικογένεια. Άλλοι γονείς, πιστεύουν ότι με αυτό τον τρόπο, μαθαίνουν στο παιδί τους τον τρόπο για να μάθει δεξιότητες αυτονομίας και ανεξαρτησίας.
Αμφιθυμική Οικογενειακή Σχέση
Η αμφιθυμία (η συναισθηματική αναποφασιστικότητα για κάποιον ή για κάτι) είναι ένα ακόμα τύπος οικογενειακής σχέσης που μπορεί ένα παιδί να συνδεθεί με τους γονείς του. Τα παιδιά σε κατάσταση αμφιθυμίας μαθαίνουν ότι κάποιες φορές οι ανάγκες τους ικανοποιούνται ενώ κάποιες άλλες όχι. Γνωρίζοντας ποια είναι η συμπεριφορά που κερδίζει την εκπλήρωση των αναγκών τους από τους γονείς, την υιοθετούν ξανά και ξανά, αναμένοντας αυτό το συναίσθημα της ασφάλειας που όμως ορισμένες φορές τελικά παίρνουν.
Η αμφιθυμία των γονέων που καθρεφτίζεται στα παιδιά, τα κάνει να αποζητούν συνέχεια την προσκόλληση με αυτούς. Μπορεί να μην επιτρέπουν στους γονείς να φύγουν εύκολα από το σπίτι στην αρχή της ημέρας και να κλαίνε αρκετή ώρα για αυτήν την αποχώρηση. Έχουν την τάση να υιοθετούν συμπεριφορά μικρότερης ηλικίας από αυτήν που είναι και να παρουσιάζονται πιο υπερ-ευαίσθητα. Κάποιες φορές μάλιστα, για παιδιά λίγο πριν το δημοτικό, μπορούν να χρησιμοποιήσουν και μωρουδίστικες εκφράσεις, καθώς προσπαθούν να κερδίσουν την προσοχή των γονιών τους. Για να είναι στο κέντρο της προσοχής, κλαίνε συχνά, απογοητεύονται και θυμώνουν εύκολα.
Οι γονείς εκπαιδεύουν το παιδί στην αμφιθυμία με διάφορους τρόπους, όπως η άτακτη ανταπόκριση τους στο κάλεσμα του παιδιού. Όταν πεινάει, μπορεί να του δώσουν φαγητό αλλά μπορεί και να το ταϊσουν την ώρα που θέλουν εκείνοι, με αποτέλεσμα να μην έχει οργανωμένο ωράριο. Στον εκδηλωμένο φόβο του παιδιού, άλλες φορές το προστατεύουν και άλλες φορές το αγνοούν. Επίσης, όταν το παιδί ενθουσιάζεται για κάτι, οι γονείς δείχνουν να μην αναγνωρίζουν το λόγο και να μην μοιράζονται τον ενθουσιασμό του.
Αποδιοργανωμένη Οικογενειακή Σχέση
Ενώ τα παιδιά στους προηγούμενους τύπους σχέσεων, γνωρίζουν τι να περιμένουν από τους γονείς τους και πως μπορούν να το διεκδικήσουν, αν όχι και με τον καλύτερο τρόπο, στην αποδιοργανωμένη οικογενειακή σχέση, δεν είναι καθόλου προβλέψιμη η αντίδραση των γονέων τους.
Τα παιδιά που βρίσκονται σε αυτόν τον τύπο σχέσης, κάνουν πράγματα που δείχνουν να μην έχουν κανένα νόημα. Άλλες φορές μιλάνε πολύ γρήγορα χωρίς να μπορεί κάποιος να τους καταλάβει. Τα μικρότερα παιδιά ενδέχεται να σταματάνε το βηματισμό τους χωρίς να μπορεί να εξηγηθεί ο λόγος από τους γονείς. Δυσκολεύονται να καταλάβουν τα συναισθήματα των άλλων παιδιών και κατά τη διάρκεια του παιχνιδιού τους, προβαίνουν σε πράξεις που μπορούν να χαρακτηριστούν μέχρι και τρομακτικές. Γενικότερα, δείχνουν διαφορετική διάθεση και συμπεριφορά από μέρα σε μέρα, με τους γονείς να μην ξέρουν πως να συμπεριφερθούν.
Οι γονείς εκπαιδεύουν τα παιδιά σε αυτή τη σχέση μέσα από τη μη συχνή ανταπόκρισή στις ανάγκες τους. Αν ανταποκριθεί ο γονιός, συνήθως η απόκριση δεν είναι η ιδανική. Η σχέση των γονιών μεταξύ τους, είναι καθρέφτης για τη συμπεριφορά των παιδιών τους. Συχνά, παρατηρείται μία δυσλειτουργία στην οικογένεια ή ένα οικογενειακό πρόβλημα που «μεταφέρεται» στα παιδιά.
Ο αποδιοργανωμένος τύπος οικογενειακής σχέσης είναι επικίνδυνος για την ψυχοσυναισθηματική εξέλιξη του παιδιού και πρέπει να λαμβάνονται άμεσα τα απαραίτητα μέτρα υποστήριξης της οικογένειας και του παιδιού για να επιλυθούν τα όποια οικογενειακά προβλήματα.
Πηγή:
Χάρης Πίσχος, Ψυχολόγος – Υπαρξιακός Συστημικός Ψυχοθεραπευτής
Το τραύμα της Υπερεμπλοκής:
Όταν οι οικογενειακές σχέσεις γίνονται τοξικές
Η υπερεμπλοκή των μελών της οικογένειας αποτελεί έναν ύπουλο αλλά ισχυρό παράγοντα προστασίας των κακοποιητικών μελών από τις συνέπειες των πράξεών τους.
Ο ψυχοθεραπευτής Σαλβαντόρ Μινούτσιν ανέπτυξε τη θεωρία της υπερεμπλοκής για να περιγράψει τα οικογενειακά συστήματα που έχουν αδύναμα και μη καθορισμένα όρια.
Πολλές φορές, ολόκληρη η οικογένεια επιχειρεί να στηρίξει μια άποψη που μοιράζονται τα μέλη της ή να προστατεύσει ένα οικογενειακό μέλος από τις συνέπειες των πράξεών του. Σε αυτά τα οικογενειακά συστήματα, η ατομική αυτονομία είναι ισχνή και τα οικογενειακά μέλη μπορεί να υπερεκτιμούν το ένα το άλλο. Για παράδειγμα, ένα παιδί δεν μπορεί να δει τη θέση του ως ξεχωριστή από αυτά των γονιών του και ίσως να υπερασπίζεται τις θέσεις των γονιών του, ακόμα και όταν αυτή είναι επιβλαβής.
Η υπερεμπλοκή αναπόφευκτα θέτει σε κίνδυνο την ατομικότητα και την αυτονομία των οικογενειακών μελών. Μπορεί επίσης να διευκολύνει την κακοποίηση. Η κακοποίηση μέσα σε ένα υπερεμπλεκόμενο οικογενειακό σύστημα αποτελεί ένα είδος τραύματος. Όσοι έχουν επιβιώσει από τέτοιου είδους τραύματα, ίσως να μην αναγνωρίζουν τις εμπειρίες τους ως τραυματικές και μπορεί ακόμα και να υπερασπίζονται τους θύτες τους.
Εξαιτίας της αδυναμίας των ορίων σε αυτά τα οικογενειακά συστήματα, τα οικογενειακά μέλη που ορθώς αναγνωρίζουν τις εμπειρίες τους ως τραυματικές, μπορεί να απομακρυνθούν ή ακόμα και να πιστεύουν ότι κάνουν κακό στην οικογένειά τους.
Διαβάστε σχετικά: Πώς να επιβιώσετε σε μια δυσλειτουργική οικογένεια
Τα χαρακτηριστικά των υπερεμπλεκόμενων οικογενειών
Η υπερεμπλοκή δεν οδηγεί πάντα σε κακοποίηση, αλλά αποτελεί ένα ισχυρό εργαλείο για τη θωράκιση των θυτών από τις συνέπειες των πράξεών τους.
Στις περισσότερες υγιείς οικογένειες, τα οικογενειακά μέλη σέβονται το ένα το άλλο και μπορούν να μοιράζονται συγκεκριμένες αξίες. Σε μια υπερεμπλεκόμενη οικογένεια, αυτός ο σεβασμός και το κοινό σύστημα πεποιθήσεων, οδηγούν σε ένα αφόρητο βάρος κατά της ατομικής αυτονομίας και ευημερίας.
Για παράδειγμα, ολόκληρη η οικογένεια μπορεί να υποστηρίξει την ιδέα του πατέρα ως ενός υπέροχου γονέα ή αρχηγού, ακόμα κι αν είναι σωματικά κακοποιητικός.
Ακολουθούν κάποια χαρακτηριστικά των υπερεμπλεκόμενων οικογενειακών συστημάτων:
- Κάθε μέλος της οικογένειας εκπληρώνει ένα συγκεκριμένο ρόλο. Στις περισσότερες περιπτώσεις, αυτός ο ο ρόλος μπορεί να επιτρέπει τη δυσλειτουργική συμπεριφορά από τα υπόλοιπα μέλη της οικογένειας. Για παράδειγμα, ο «ειρηνοποιός» της οικογένειας μπορεί να εξομαλύνει τις συγκρούσεις που δημιουργεί το κακοποιητικό μέλος της οικογένειας ή μπορεί να ενοχοποιεί άλλα μέλη της οικογένειας για την προσπάθειά τους να θέσουν υγιή όρια.
- Η υπερεμπλοκή συχνά ξεκινά όταν ένα οικογενειακό μέλος αντιμετωπίζει ένα ψυχικό πρόβλημα ή πρόβλημα με την κατάχρηση ουσιών. Επίσης, φυσιλογικοποιεί την επιβλαβή συμπεριφορά και μπορεί να είναι ένας τρόπος αποφυγής της θεραπείας.
- Οι υπερεμπλεκόμενες οικογένειες συχνά βλέπουν τη διαφωνία ως προδοσία.
- Οι υπερεμπλεκόμενες οικογένειες ενδέχεται να απαιτούν ένα ασυνήθιστο επίπεδο εγγύτητας ακόμα και από τα ενήλικα παιδιά. Για παράδειγμα, ένα ενήλικο παιδί με δικά του παιδιά, αναμένεται να περνάει όλες τις διακοπές με την οικογένειά του. Αν περάσει τις διακοπές του με τα πεθερικά του ή μόνο με τη δική του οικογένεια, η υπερεμπλεκόμενη οικογένεια μπορεί να το απομονώσει ή να το τιμωρήσει.
- Τα συναισθήματα των μελών της υπερεμπλεκόμενης οικογένειας συνδέονται μεταξύ τους. Μπορεί να είναι δύσκολο να διακρίνεις πού ξεκινούν τα συναισθήματα του ενός και πού τελειώνουν τα συναισθήματα του άλλου.
- Ίσως υπάρχουν σιωπηρές οικογενειακές νόρμες που τα μέλη της οικογένειας θεωρούν δεδομένες. Τα άτομα εκτός οικογένειας, μπορεί αμέσως να διακρίνουν αυτές τις νόρμες ως ασυνήθιστες ή δυσλειτουργικές. Για παράδειγμα, μια υπερεμπλεκόμενη οικογένεια μπορεί να έχει ως κανόνα να μην καλεί ποτέ την αστυνομία όταν κάποιο μέλος της οικογένειας κακοποιεί κάποιο άλλο.
Μερικοί άνθρωποι επίσης χρησιμοποιούν την υπερεμπλοκή για να αναφερθούν στη συγκαλυμμένη ή συναισθηματική αιμομιξία. Αυτό συμβαίνει όταν ένας γονέας ή φροντιστής μεταχειρίζεται ένα παιδί ως σύντροφο ή ίσο με εκείνον. Ο γονέας μπορεί να βασίζεται στο παιδί για υποστήριξη και άνευ όρων αγάπη αντί να καλύπτει ο ίδιος αυτές τις βασικές ανάγκες του παιδιού του.
Διαβάστε σχετικά: Γονείς «ελικόπτερα»: τι είναι και γιατί έχουν αυξηθεί τα τελευταία χρόνια;
Πώς η υπερεμπλοκή επιτρέπει την κακοποίηση
Η υπερεμπλοκή των μελών της οικογένειας δεν οδηγεί πάντοτε σε κακοποίηση, αλλά αποτελεί έναν ισχυρό παράγοντα προστασίας των κακοποιητικών μελών από τις συνέπειες των πράξεών τους. Τα υπερεμπλεκόμενα μέλη της οικογένειας μπορεί να ενεργούν αντανακλαστικά αμυντικά μεταξύ τους και να βλέπουν ακόμα και την πιο βαθιά επιβλαβή συμπεριφορά ως φυσιολογική και σωστή.
Η υπερεμπλοκή μπορεί να δυσκολέψει ένα πρόσωπο να δημιουργήσει στενές σχέσεις με άλλους ανθρώπους. Χωρίς αυτές τις νέες όμως σχέσεις, είναι πολύ δύσκολο για τα υπερεμπλεκόμενα οικογενειακά μέλη να αναγνωρίσουν ότι είναι τοξικό το σχεσιακό στυλ της οικογένειάς τους.
Ακόμα και όταν τα οικογενειακά μέλη συνάπτουν εξωτερικές σχέσεις, η υπερεμπλεκόμενη οικογένειά τους μπορεί να εισβάλλει σε αυτές τις σχέσεις. Εναλλακτικά, το υπερεμπλεκόμενο μέλος μπορεί να βλέπει την οικογένειά του ως φυσιολογική και το σύντροφό του ως προβληματικό.
Για παράδειγμα, ένας ενήλικας που παντρεύεται, μπορεί να εξακολουθεί να δίνει προτεραιότητα στην οικογένεια καταγωγής του έναντι του συντρόφου του ή μπορεί να προσδοκά από το σύντροφό του να υποκύπτει στις πιέσεις των οικογενειακών μελών του ή ακόμη και να αποδέχεται την κακοποιητική συμπεριφορά.
Το τραύμα των υπερεμπλεκόμενων οικογενειών
Η υπερεμπλοκή από μόνη της μπορεί να είναι τραυματική, ειδικά όταν φυσιολογικοποιεί την κακοποίηση. Σε άλλες περιπτώσεις, η υπερεμπλοκή είναι το αποτέλεσμα του τραύματος. Μια σοβαρή ασθένεια, μια φυσική καταστροφή ή μια ξαφνική απώλεια μπορεί να αναγκάσει μια οικογένεια να έρθει ασυνήθιστα κοντά σε μια προσπάθεια να προστατευτεί.
Όταν αυτό το μοτίβο επιμένει πολύ πέραν του αρχικού τραύματος, η υπερεμπλοκή χάνει την προστατευτική της αξία και μπορεί να υπονομεύσει την προσωπική αυτονομία κάθε οικογενειακού μέλους.
Τα υπερεμπλεκόμενα οικογενειακά συστήματα είναι συχνά απορριπτικά απέναντι στο τραύμα. Ένας γονέας, για παράδειγμα μπορεί να δικαιολογήσει τη μεθυσμένη κακοποιητική του αντίδραση προς το παιδί του ως φυσιολογική αντίδραση στους κακούς βαθμούς του παιδιού του. Στην ενήλικη ζωή, τα οικογενειακά μέλη μπορεί να υπερασπίζονται την κακοποίηση των γονιών τους, επιμένοντας ότι ο γονέας ήταν υπό την επήρεια άγχους ή ότι ήταν σφάλμα των παιδιών.
Αν τα υπερεμπλεκόμενα οικογενειακά συστήματα θεωρούν το τραύμα ως φυσικό ή δικαιολογημένο, τότε είναι πολύ δύσκολο για τα μέλη τους να καταλάβουν τα συναισθήματα και τις εμπειρίες τους. Σε αυτή τη μορφή χειραγώγησης, μια οικογένεια μπορεί να αντικαταστήσει τα συναισθήματα ενός ατόμου με τη συλλογική κρίση της οικογένειας. Με την πάροδο του χρόνου, το μέλος της οικογένειας μπορεί να δυσκολεύεται να ξεχωρίσει τα δικά του συναισθήματα από αυτά που η οικογένεια επιμένει πως θα έπρεπε να έχει.
Ο δεσμός του τραύματος και η υπερεμπλοκή
Οι άνθρωποι που βιώνουν τραύμα ή έντονα συναισθήματα μπορεί να συνδεθούν με ιδιόμορφους και ανθυγιεινούς τρόπους. Οι ψυχολόγοι έχουν αναπτύξει τη θεωρία του δεσμού του τραύματος για να προσδιορίσουν αυτές τις σχέσεις.
Μέσω του δεσμού του τραύματος, ο κύκλος της κακοποίησης ενώνει τα μέλη της οικογένειας, δημιουργώντας έντονες συναισθηματικές προσκολλήσεις. Στις κακοποιητικές σχέσεις, o θύτης μπορεί να γίνει βίαιος και τρομακτικός και στη συνέχεια απολογητικός και εξαιρετικά τρυφερός. Ορισμένοι κακοποιητικοί γονείς προσπαθούν να αντισταθμίσουν την κακοποίηση με δώρα, ειδικούς εορτασμούς ή υπερβολική αγάπη. Πολλοί «επιζώντες» της κακοποίησης αναφέρουν πως όταν οι γονείς τους δεν ήταν κακοποιητικοί, ήταν εξαιρετικά δημιουργικοί, δυναμικοί και τρυφεροί.
Αυτή η διακοπτόμενη ενδυνάμωση αγάπης και στοργής, καθιστά πολύ δύσκολη τη διαφυγή του θύματος. Όσο μεγαλύτερη διάρκεια έχει, τόσο πιο δύσκολο μπορεί να είναι για ένα θύμα να ξεφύγει από αυτή. Οι κακοποιημένοι επιζώντες μπορεί να αγαπούν αληθινά τους θύτες τους και να πιστεύουν ότι και αυτοί τους αγαπούν.
Ακόμα και όταν οι επιζώντες αναγνωρίζουν την κακοποίηση και θέτουν όρια ή φεύγουν από τη σχέση, ο δεσμός του τραύματος και η υπερεμπλοκή μπορεί να επηρεάσουν τις μελλοντικές τους σχέσεις. Ο κύκλος της κακοποίησης μπορεί να φαίνεται φυσιολογικός σε αυτές τις καταστάσεις, καθώς ένα αδιάλειπτο πρόγραμμα αγάπης και στοργής γίνεται το σημείο αναφοράς στη σχέση.
Κάτι τέτοιο μπορεί να ωθήσει τους επιζώντες του τραύματος και της υπερεμπλοκής, να αναζητούν και να παραμένουν σε κακοποιητικές ή υπερεμπλεκόμενες σχέσεις. Μπορεί επίσης η οικογένεια να τους τραβήξει πιο εύκολα πίσω στην κακοποίηση και το χάος.
Τα άτομα που μεγαλώνουν σε δυσλειτουργικά οικογενειακά συστήματα ίσως αγνοούν τα δικά τους συναισθήματα. Μπορεί να αμφισβητούν τις αναμνήσεις τους, να αναρωτιούνται αν το τραύμα συνέβη πραγματικά ή να πιστεύουν πως τους άξιζε να κακοποιηθούν. Ακόμα και όταν ένα άτομο είναι σε θέση να δει την οικογένειά του μέσα από μία αντικειμενική οπτική, η θέσπιση ορίων μπορεί να αποδειχθεί δύσκολη. Οι γιορτές, οι οικογενειακές διακοπές καθώς και άλλες στιγμές έντονης οικογενειακής εγγύτητας μπορούν να πυροδοτήσουν παλιές συνήθειες και να οδηγήσουν σε νέο τραύμα.
Η θεραπεία μπορεί να βοηθήσει ένα άτομο να θέσει ξεκάθαρα όρια, να λάβει σοβαρά υπόψη τα συναισθήματά του και να απομακρυνθεί από την υπερεμπλοκή. Ένας θεραπευτής αποτελεί επίσης μια εξωτερική φωνή η οποία μπορεί να βοηθήσει το άτομο να καταλάβει πως οι συμπεριφορές που η οικογένεια φυσιολογικοποιούσε, δεν είναι υγιείς και ότι δεν πρέπει να παραμείνει εγκλωβισμένο για πάντα στο συνηθισμένο του οικογενειακό ρόλο.
Πηγές: goodtherapy.org
psychologynow.gr
Απόδοση: Κατερίνα Λειβαδάρου-Ψυχολόγος
Γιατί οι στενότερες οικογενειακές μας σχέσεις μπορεί να προκαλέσουν συναισθήματα θλίψης;
Πώς οι σχέσεις με τη μητέρα και τα αδέρφια σας επιδρούν στην ψυχική υγεία της μέσης ηλικίας;
Όταν οι άντρες και οι γυναίκες αναζητούν ψυχοθεραπεία κατά τη διάρκεια της μέσης ηλικίας, ένα κοινό ζήτημα που διέπει τις συγκρούσεις της ζωής τους, είτε στη δουλειά, είτε στο σπίτι, αποτελεί η κατάθλιψη. Δύο νέες εμπειρικές μελέτες αποδεικνύονται ιδιαίτερα ενδιαφέρουσες για όσους ταλαιπωρούνται από κατάθλιψη στη μέση ηλικία.
Στην πρώτη βρέθηκε συσχέτιση ανάμεσα στην κατάθλιψη και στις συγκρούσεις που πιθανότατα αντιμετωπίζουν τα άτομα με τη μητέρα και τα αδέρφια τους – ναι, ακόμα και κατά αν βρίσκονται στην μέση ηλικία – και αυτή η σύνδεση φάνηκε να είναι εξαιρετικά δυνατή στις γυναίκες. Η άλλη μελέτη, μεγαλύτερης κλίμακας, ήταν εστιασμένη σε άλλο παράγοντα – τη σύνδεση ανάμεσα στην κατάθλιψη και στην πιθανή διάρκεια ζωής, ειδικά όσον αφορά στους άντρες.
Στην πρώτη έρευνα, επιστήμονες από το Πανεπιστήμιο της Iowa εστίασαν στις σχέσεις που οι άνθρωποι έχουν με τα μέλη της οικογένειάς τους, καθώς εκείνοι περνούν την περίοδο της μέσης ηλικίας. Ένα συνηθισμένο παράδειγμα είναι οι συναισθηματικές συνέπειες κατά την περίοδο που τα παιδιά εισέρχονται στην ενήλικη ζωή και αφήνουν το σπίτι – το σύνδρομο της «άδειας φωλιάς» που πολλοί βιώνουν και που μπορεί να συνεισφέρει στην καταθλιπτική διάθεση.
Ένα άλλο παράδειγμα είναι όταν οι γονείς εισέρχονται στην τρίτη ηλικία και χρειάζονται περισσότερη φροντίδα – επίσης μια πιθανή πηγή κατάθλιψης. Στην ψυχοθεραπεία, βλέπουμε συχνά θεραπευόμενους μέσης ηλικίας που βιώνουν είτε μία είτε και τις δύο από αυτές τις αναπόφευκτες αλλαγές.
Αλλά αυτή η νέα έρευνα έρχεται να τονίσει κάτι πέρα από αυτές τις συνηθισμένες εμπειρίες: Βρήκε ότι η ποιότητα της σχέσης σας με τα αδέρφια και τη μητέρα σας, συγκεκριμένα, συνεχίζει να επιδρά στο επίπεδο της ψυχικής ευεξίας κατά τη μέση ηλικία. Δηλαδή αυτό που η έρευνα βρήκε ήταν εμπειρικά στοιχεία για το ότι κάθε συνεχής ένταση με τη μητέρα και τα αδέρφια μας – παρόμοια με εκείνη που κάποιοι άνθρωποι έχουν με τις/τους συζύγους τους – σχετίζεται με συμπτώματα κατάθλιψης. Βρέθηκε ότι όλες αυτές οι τρεις σχέσεις έχουν μια κοινή συνέπεια: η μία δεν είναι ισχυρότερη από την άλλη.
Όπως σημειώνει η κύρια ερευνήτρια Megan Gilligan:
«Η μέση ηλικία είναι μια περίοδος όπου τα αδέρφια έρχονται συχνά κοντά, καθώς προετοιμάζουν και σχεδιάζουν τη φροντίδα που χρειάζονται οι γονείς τους. Γι’ αυτό το λόγο, η επίδραση είναι μεγάλη, όταν αυτές οι οικογενειακές σχέσεις προκαλούν περισσότερο άγχος, πίεση και αποσυντονισμό»
Ίσως το πιο σημαντικό εύρημα να είναι ότι η σχέση ανάμεσα στην κόρη και στη μητέρα είναι ακόμα πιο ισχυρή. Βρέθηκε ότι η ένταση ανάμεσα στη μητέρα και στα ενήλικα παιδιά αποτελούσε έναν ισχυρότερο δείκτη πρόβλεψης της κατάθλιψης για τις κόρες, παρά για τους γιους.
Η Gilligan προσθέτει:
«Γνωρίζουμε ότι οι μητέρες και οι ενήλικες κόρες έχουν τις στενότερες σχέσεις, αλλά και τις πιο συγκρουσιακές. Πρόκειται για πραγματικά έντονες σχέσεις. Αργότερα στη ζωή, τα ενήλικα παιδιά αρχίζουν να παρέχουν μεγαλύτερη φροντίδα στους γονείς τους και οι κόρες ειδικά πολλές φορές γίνονται οι ίδιες φροντιστές των μητέρων τους»
Η έρευνα βασίστηκε σε δεδομένα από την Μελέτη Διαφορών μέσα στην Οικογένεια και δημοσιεύτηκε στο επιστημονικό περιοδικό Social Sciences.
Μια Καναδική έρευνα με περισσότερους από 3.000 συμμετέχοντες που διήρκεσε από το 1952 μέχρι το 2011 έρχεται να προστεθεί σε αυτά τα σημαντικά ευρήματα για τη σύνδεση ανάμεσα στην κατάθλιψη και στις οικογενειακές συγκρούσεις. Εστίασε στην ψυχική υγεία και σε στοιχεία θνησιμότητας κατά τη διάρκεια εκείνης της περιόδου και βρήκε ότι η κατάθλιψη σχετιζόταν με αυξημένο κίνδυνο πρόωρου θανάτου σε κάθε δεκαετία που διήρκεσε η έρευνα – από την αρχή, κυρίως για τους άντρες και μετά τη δεκαετία του ’90 και για τις γυναίκες.
Αυτή η σύνδεση ανάμεσα στην κατάθλιψη και στον πρόωρο θάνατο παρέμεινε ισχυρή ακόμα και αφού λήφθηκαν υπόψη παράγοντες όπως η παχυσαρκία, το κάπνισμα και οι συνήθειες που σχετίζονταν με το αλκοόλ. Και πρόκειται για μια πολύ σημαντική σχέση, ακόμα και ανησυχητική. Η έρευνα δημοσιεύτηκε στο επιστημονικό περιοδικό Journal of the Canadian Medical Association.
Και οι δύο έρευνες συνεισφέρουν σημαντικά ευρήματα στην παγκόσμια βιβλιογραφία και συνδέονται με αυτό που συχνά βλέπουμε κλινικά και στην ψυχοθεραπεία, τόσο από άντρες, όσο και από γυναίκες. Τέτοια στοιχεία τονίζουν ακόμα περισσότερο τη σημασία της θεραπείας των συναισθηματικών λόγων εμφάνισης της κατάθλιψης, που μπορεί να επιδεινωθούν στη μέση ηλικία, αλλά και αργότερα. Αν αγνοηθούν, επηρεάζουν την ποιότητα της ζωής και της ευεξίας και μπορεί να αυξήσουν και τον κίνδυνο πρόωρου θανάτου.
Πηγή: Douglas LaBier, ψυχολόγος
Οι προβληματικές οικογενειακές σχέσεις δεν επουλώνονται εύκολα
Δεν μπορούμε να επιτρέψουμε στο δυσλειτουργικό και τραυματικό οικογενειακό παρελθόν μας να επηρεάσει το παρόν και το μέλλον μας. Πρέπει να το ξεπεράσουμε και να θεραπεύσουμε την ψυχή μας για να είμαστε ευτυχείς.
Ο αντίκτυπος που προκαλείται από την απώλεια ενός γονέα, την παρουσία μιας τοξικής μητέρας, το επιθετικό λεξιλόγιο, τις φωνές ή την έλλειψη ασφάλειας και στοργής προκαλεί περισσότερα από την κλασική έλλειψη αυτοεκτίμησης ή το ρίζωμα φόβων στην ψυχή.
Οι προβληματικές οικογενειακές σχέσεις δημιουργούν ψυχικά τραύματα και καταλείπουν κενά αισθήματα. Χαράζουν μέσα μας βαθιές πληγές που δεν είναι πάντα εύκολο να επουλωθούν.
Συχνά, η δυσκολία επίλυσης πολλών προσωπικών προβλημάτων σε μια σχέση έγκειται στο γεγονός ότι οι πληγές που έχουν δημιουργηθεί στο μυαλό μας προκαλούνται σε πολύ πρώιμη ηλικία.
Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι η μακροχρόνια πίεση και το στρες σε νεαρή ηλικία προκαλούν αλλαγές στον τρόπο που λειτουργεί ο εγκέφαλός μας. Επομένως, οι δομές λειτουργίας που διέπουν τα συναισθήματα μπορούν να τροποποιηθούν.
Όλα αυτά μπορούν να οδηγήσουν στο να νιώθουμε περισσότερο ευάλωτοι. Ενδέχεται να ενισχύσουν βαθύτερα μέσα μας το αίσθημα της αδυναμίας. Αυτό συνεπάγεται μεγαλύτερο κίνδυνο όταν προκύπτει η ανάγκη να διευθετήσουμε συγκεκριμένες συναισθηματικές διαταραχές.
Η οικογένεια μας οδηγεί στην πρώτη μας επαφή με την κοινωνία. Εάν η εμπειρία αυτή δεν τροφοδοτεί και δεν ικανοποιεί τις βασικές μας ανάγκες, αυτό μπορεί να επηρεάσει την υπόλοιπη ζωή μας.
Ας ρίξουμε μια ματιά στο γιατί είναι τόσο δύσκολο να ξεπεραστούν τα ψυχικά τραύματα που σημειώθηκαν στα πρώτα χρόνια της ζωής μας.
Η κοινή αντίληψη πως η οικογένεια μάς παρέχει απεριόριστη υποστήριξη μερικές φορές είναι λανθασμένη
Το τελευταίο μέρος όπου νομίζουμε ότι θα τραυματιστούμε, θα προδοθεί η εμπιστοσύνη μας, θα απογοητευθούμε ή θα νιώσουμε μοναξιά, είναι, χωρίς αμφιβολία, η οικογένειά μας.
- Συμβαίνει, ωστόσο, συχνότερα από ότι νομίζετε.
- Τα οικογενειακά πρότυπα που υποτίθεται ότι μας προσφέρουν εμπιστοσύνη, ενθάρρυνση, θετικότητα, αγάπη και ασφάλεια μερικές φορές αποτυγχάνουν εκούσια ή ακούσια να μας μεταδώσουν αυτά τα συναισθήματα.
- Για ένα παιδί, έναν έφηβο ή ακόμα και έναν ενήλικα το να προδοθεί ή να νιώσει απογοήτευση μέσα στην ίδια του την οικογένεια συντελεί στην ανάπτυξη ενός συναισθηματικού τραύματος το οποίο τον βρίσκει πάντα απροετοίμαστο.
- Η προδοσία μέσα στην οικογένειά μας είναι πιο οδυνηρή από την απλή προδοσία ενός φίλου ή ενός συναδέλφου. Είναι μια επίθεση που στρέφεται κατά της ίδιας της ταυτότητάς μας και των όσων πιστεύουμε.
Οι οικογενειακές ρήξεις περνούν από γενιά σε γενιά
Η οικογένεια σημαίνει πολλά περισσότερα από ένα γενεαλογικό δέντρο, έναν κοινό γενετικό κώδικα ή ένα κοινό επώνυμο.
Οι οικογένειες μοιράζονται ιστορίες και παραδίδουν στην επόμενη γενιά μια ολόκληρη συναισθηματική κληρονομιά. Συχνά το τραυματικό παρελθόν περνά από γενιά σε γενιά με πολλούς διαφορετικούς τρόπους.
Για παράδειγμα, η επιστήμη της Επιγενετικής μας λέει ότι όλα όσα συμβαίνουν στο πλησιέστερο περιβάλλον μας μπορούν να αποτυπωθούν στα γονίδιά μας. Παράγοντες όπως ο φόβος, το σοβαρό άγχος ή τα συναισθηματικά κενά μπορούν να κληροδοτηθούν πολλές φορές από τους γονείς στα παιδιά.
Αυτό σημαίνει ότι, ορισμένες φορές, είμαστε περισσότερο ή λιγότερο επιρρεπείς στην κατάθλιψη. Γινόμαστε πιο δεκτικοί στο να αντιδράσουμε με καλύτερη ή χειρότερη διάθεση όταν αντιμετωπίζουμε δυσμενείς καταστάσεις.
Παρόλο που μπορεί να κρατήσουμε αποστάσεις από το οικογενειακό μας περιβάλλον, οι πληγές παραμένουν
Κάποια στιγμή στη ζωή μας, όλοι μπορούμε να το κάνουμε. Λέμε «φτάνει πια!» και βρίσκουμε το θάρρος να διακόψουμε αυτή την αρρωστημένη σχέση. Το κάνουμε αυτό για να δημιουργήσουμε την απαραίτητη απόσταση από την τραυματική και δυσλειτουργική οικογένειά μας. Το απλό αυτό γεγονός ότι αποφασίζουμε να πούμε αντίο βλάπτει και εμάς την ίδια στιγμή. Από μόνη της η κίνηση αυτή δεν θεραπεύει τις πληγές. Είναι μια αρχή, αλλά δεν επιφέρει τη μόνιμη και οριστική λύση.
Δεν είναι εύκολο να αφήσουμε πίσω μας τις ιστορίες, τις δυναμικές, τις μνήμες ή όλα εκείνα τα κενά διαστήματα που μεσολαβούν ανάμεσά τους.
Πολλά από αυτά τα πράγματα συνδέονται με την προσωπικότητά μας και με τον τρόπο που δομούμε τις σχέσεις μας με τους άλλους.
Οι άνθρωποι με τραυματικό παρελθόν τείνουν να είναι πιο καχύποπτοι. Έτσι, είναι πολύ δύσκολο για αυτούς να εδραιώσουν σταθερές σχέσεις.
Κάποιος που έχει τραυματιστεί χρειάζεται επίσης επιβεβαίωση. Θέλουν οι άλλοι να τους αναπληρώσουν αυτά τα κενά. Ως εκ τούτου, συχνά απογοητεύονται επειδή λίγοι άνθρωποι είναι σε θέση να τους προσφέρουν όλα όσα χρειάζονται.
Η καλύτερη συμβουλή σε αυτές τις περιπτώσεις είναι να προσπαθήσετε να θεραπεύσετε πρώτα τον εαυτό σας ως άτομο, πριν αναζητήσετε αυτό που χρειάζεστε στους άλλους.
Μπορεί να καταλήξουμε στην αυτοαμφισβήτηση
Αυτή είναι, ίσως, η πιο πολύπλοκη και λυπηρή συνέπεια.
Κάποιος που έχει περάσει μεγάλο μέρος των πρώτων χρόνων της ζωής του σε ένα δυσλειτουργικό σπίτι ή σε μια οικογένεια με αρνητικά γονεϊκά πρότυπα μπορεί να πιστεύει ότι δεν αξίζει την αγάπη.
Όσα μαθαίνουμε αλλά και οι σχέσεις μας με τη μητέρα μας ή τον πατέρα μας αποτελούν τον θεμέλιο λίθο για την προσωπικότητα και την αυτοεκτίμησή μας.
Το αρνητικό αποτύπωμα αυτών των εμπειριών είναι πολύ έντονο. Ως εκ τούτου, πολύ συχνά, μπορεί να αμφισβητούμε την αποτελεσματικότητά μας. Μπορεί να μην αναγνωρίζουμε την αξία μας ή ακόμα και να μη θεωρούμε τον εαυτό μας αντάξιο των ονείρων μας.
Η οικογένειά μας μπορεί είτε να μας δώσει φτερά είτε να μας τα αφαιρέσει. Πρόκειται για μια πραγματικότητα που μας προκαλεί λύπη και μας συνθλίβει συναισθηματικά.
Ωστόσο, υπάρχει κάτι που δεν πρέπει να ξεχνάμε ποτέ. Κανείς δεν μπορεί να επιλέξει τους γονείς του ή τους συγγενείς του, αλλά πάντα έρχεται μια στιγμή στη ζωή που είμαστε υποχρεωμένοι να επιλέξουμε τον τρόπο που θέλουμε να ζήσουμε.
Επιλέξτε να είστε δυνατοί, να είστε ευτυχισμένοι, ελεύθεροι και συναισθηματικά ώριμοι. Για να γίνει αυτό, πρέπει να υπερνικήσετε και να θεραπεύσετε το παρελθόν σας.
_______________________
Πηγή: meygeia.gr
6 λάθη που καταστρέφουν τις οικογενειακές σχέσεις
Δεν πρέπει να ξεχνάμε ποτέ ότι οι γονείς και τα αδέλφια μας είναι τα μοναδικά άτομα που θα είναι εκεί για πάντα, ανεξάρτητα από το τι μπορεί να συμβεί. Για το λόγο αυτό είναι πολύ σημαντικό να ενισχύουμε αυτές τις ξεχωριστές οικογενειακές σχέσεις.
Οι οικογενειακές σχέσεις θα πρέπει να αποτελούν για σας την πρωταρχική πηγή αγάπης, κατανόησης, αποδοχής και υποστήριξης.
Δυστυχώς οι σχέσεις σε πολλές οικογένειες είναι καταστροφικές. Το γεγονός αυτό μπορεί να προκαλέσει ρήξη στον οικογενειακό δεσμό και να τους φέρει όλους σε δύσκολη θέση.
Για να μάθετε ποιος είναι ο λόγος, το πρώτο πράγμα που πρέπει να κάνετε είναι να βρείτε τη ρίζα του προβλήματος. Τότε θα μπορέσετε να αναζητήσετε πιθανές λύσεις.
Παρακάτω θα δούμε έξι λάθη που μπορεί να καταστρέφουν τις οικογενειακές σχέσεις χωρίς καν να το καταλαβαίνουμε.
1. Προσβολές και κριτική
Οι λέξεις έχουν δύναμη και, αν και μπορεί να μην το συνειδητοποιούμε, μπορούν να προκαλέσουν μεγάλη ζημιά και να σημαδέψουν τους ανθρώπους για πάντα.
Η οικογένειά σας θα πρέπει να αποτελεί πηγή υποστήριξης και ενθάρρυνσης, επομένως τα αρνητικά σχόλια κάνουν μεγάλη ζημιά στις οικογενειακές σχέσεις.
Πολλές φορές κατά τη διάρκεια ενός διαπληκτισμού λέγονται πράγματα χωρίς πολλή σκέψη, τα οποία παραβλέπονται επειδή ειπώθηκαν μέσα στην ένταση της στιγμής.
Το πρόβλημα είναι ότι αυτά μπορούν να αφήσουν ανοιχτές πληγές στις σχέσεις ανάμεσα στα μέλη της οικογένειας.
Είναι σημαντικό να αποφεύγετε αυτού του είδους τις καταστάσεις επειδή χρειάζεται πολύς χρόνος για να θεραπευτούν. Είναι καλύτερα να ακολουθείτε το παλιό ρητό: “αν δεν έχετε τίποτα καλό να πείτε, μη λέτε τίποτα”.
Αν έχετε κάτι να πείτε, είναι καλύτερα να μιλήσετε ήρεμα προκειμένου να είστε εποικοδομητικοί αντί να επιτίθεστε στους άλλους.
2. Κουτσομπολιό
Το κουτσομπολιό, σε όλες τις περιπτώσεις, κάνει πραγματικά κακό. Συνήθως οφείλεται στο ότι κάποιος είναι στενοχωρημένος αναφορικά με ένα άτομο και διαδίδει κουτσομπολιά σε βάρος του.
Το κουτσομπολιό μπορεί να σας κάνει να αισθανθείτε καλύτερα προσωρινά, όμως δεν θα λύσει το πρόβλημα. Αντιθέτως, αντανακλά το χαρακτήρα σας και κάνει το άλλο άτομο να μη σας εμπιστεύεται.
Το κουτσομπολιό πιθανώς θα κάνει τα μέλη της οικογένειας να δημιουργήσουν συμμαχίες μεταξύ τους. Αυτό απλώς οδηγεί σε περαιτέρω διχασμό μέσα στην οικογένεια. Θα πρέπει να συζητήσετε το πρόβλημα κατ’ιδίαν με το άτομο με το οποίο διαφωνείτε.
Μιλήστε ήρεμα για τα ζητήματα που προκαλούν την ένταση, τους λόγους πίσω από αυτά και τις πιθανές λύσεις προκειμένου να συμφιλιωθείτε.
Αν το καταφέρετε αυτό, θα δυναμώσετε το δεσμό ανάμεσά σας.
3. Αποκλεισμός
Το να λαμβάνονται όλοι υπόψη είναι ουσιαστικό για την ενότητα της οικογένειας. Είναι σημαντικό να φροντίζετε ώστε όλα τα μέλη της οικογένειας να συμμετέχουν στη λήψη αποφάσεων. Με αυτόν τον τρόπο θα αισθάνονται ότι λαμβάνονται υπόψη και αποτελούν πραγματικά μέλη της οικογένειας.
Όταν κάποιο μέλος της οικογένειας αισθάνεται αποκλεισμένο, αυτό οδηγεί σε συναισθήματα κατωτερότητας και πικρίας.
Αν οργανώνετε κάποιο πάρτι ή σχεδιάζετε κάποιο ταξίδι, καλέστε όλα τα μέλη της οικογένειάς σας. Από αυτά εξαρτάται αν θα αποφασίσουν να συμμετάσχουν ή όχι.
Το να βοηθάτε όλα τα μέλη να αισθάνονται σημαντικά είναι κάτι πραγματικά ουσιαστικό για τις οικογενειακές σχέσεις.
Εξάλλου μια οικογένεια χωρίς όλα τα μέλη της δεν είναι οικογένεια.
4. Εξαπάτηση και ψέματα
Η εξαπάτηση είναι καταστροφική σε κάθε σχέση. Μερικές φορές μπορεί να χρειαστούν χρόνια, ακόμα και γενιές, για να αποκαλυφθεί κάποιο ψέμα.
Να θυμάστε ότι, στο τέλος, η αλήθεια πάντα επικρατεί.
Αν δεν μπορείτε να είστε ειλικρινείς με την οικογένειά σας, τότε με ποιον μπορείτε να είστε ειλικρινείς; Το να λέτε ψέματα στην οικογένειά σας ή ακόμα και το να κρύβετε μικρά πράγματα έχει κόστος για τις σχέσεις. Αυτό συμβαίνει επειδή προδίδεται η εμπιστοσύνη.
Όσο μεγαλύτερο είναι το ψέμα, τόσο μεγαλύτερη είναι η ζημιά. Να θυμάστε, οι πράξεις σας έχουν συνέπειες, τόσο για σας όσο και για τους ανθρώπους γύρω σας.
Είναι καλύτερο να αναγνωρίζετε τα λάθη σας και να συνεργάζεστε με την οικογένειά σας για να διορθώσετε τη ζημιά.
Το να είστε ειλικρινείς με την οικογένειά σας δείχνει ότι τη σέβεστε.
5. Έλλειψη ανοχής απέναντι στις διαφορές στις οικογενειακές σχέσεις
Όταν μεγαλώνετε, ζείτε σύμφωνα με τους κανόνες των γονιών σας. Τόσο εσείς όσο και τα αδέλφια σας δέχονται την ίδια πειθαρχία και καθοδήγηση. Ωστόσο, αυτό δεν σημαίνει ότι είστε ο ένας ακριβές αντίγραφο του άλλου.
Το να ζείτε κάτω από την ίδια στέγη δεν σημαίνει ότι πρέπει να μοιράζεστε τις ίδιες γνώμες, τις ίδιες πολιτικές απόψεις ή ακόμα και τις ίδιες θρησκευτικές πεποιθήσεις, για παράδειγμα.
Όλοι πρέπει να μπορούν να δέχονται τις γνώμες, τα γούστα και τις προτιμήσεις των άλλων μελών της οικογένειας.
Αν, συνεχώς βρίσκεστε σε σύγκρουση με τους άλλους και με τις διαφορές τους, τότε τελικά θα βλάψετε τις σχέσεις με τα μέλη της οικογένειάς σας.
Η αποδοχή των ανθρώπων όπως είναι και για αυτό που είναι αποτελεί μία από τις πολλές μορφές της αγάπης.
6. Δεν συγχωρείτε και δεν ζητάτε συγνώμη στις οικογενειακές σχέσεις
Η πραγματική συγνώμη αποτελεί ένα ισχυρό μέσο σύνδεσης στις οικογενειακές σχέσεις. Κανείς δεν είναι τέλειος και ακόμα και στις καλύτερες οικογένειες υπάρχουν διαπληκτισμοί.
Απλές λέξεις όπως “λυπάμαι πολύ για…” μπορούν να δημιουργήσουν ισχυρούς οικογενειακούς δεσμούς.
Το μήνυμα που στέλνετε όταν ζητάτε συγνώμη είναι ότι νοιάζεστε για το άλλο άτομο και δεν θέλετε να υπάρχουν συναισθήματα πικρίας ανάμεσά σας.
Σας προτείνουμε να διαβάσετε το άρθρο: Συγχωρήστε και αφήστε το παρελθόν σας πίσω.
Είναι πολύ σημαντικό για τα μέλη της οικογένειας να θυμούνται ότι χρειάζονται το ένα το άλλο.
Επίσης, οι πικρίες δεν ωφελούν σε τίποτα – απλώς προκαλούν μεγαλύτερη ζημιά. Είναι σημαντικό να μάθετε να συγχωρείτε και να ζητάτε συγγνώμη για να δυναμώσετε τους οικογενειακούς δεσμούς.
Πηγή: Με Υγεία
Οικογενειακές διαφορές: Πώς θα τις ξεπεράσετε;
Σύμφωνα με τους ψυχολόγους, ο καλύτερος τρόπος για να ξεπεράσουμε τις οικογενειακές κρίσεις ή κάποια προβλήματα που αντιμετωπίζουμε και οφείλονται σε παιδικά τραύματα ή σε κόντρες που είχαμε με τους συγγενείς μας, είναι να προσπαθήσουμε να χτίσουμε νέες γέφυρες επικοινωνίας με την οικογένειά μας. Ένα διαζύγιο, μια άσχημη συμπεριφορά που ακόμα μας απασχολεί, μια κακή εφηβεία, η απόρριψη ή η έλλειψη σεβασμού, μπορεί να ανήκουν στο παρελθόν αλλά ακόμα μας επηρεάζουν. Πως, λοιπόν, μπορούμε να αντιμετωπίσουμε αυτές τις καταστάσεις ώστε να μπορέσουμε να έχουμε μια υγιή σχέση με την οικογένειά μας και να γίνουμε πιο ευτυχισμένοι;
Κατανόηση: Πολλές φορές δεν επιτρέπουμε στον εαυτό μας να μπει στην θέση κάποιου άλλου. Μήπως οι γονείς σας σάς φέρθηκαν σκληρά λόγω κάποιων ιδιαίτερων συνθηκών; Μήπως τα αδέρφια σας αισθάνονται ριγμένα ή ζηλεύουν; Προσπαθήστε να καταλάβετε τους λόγους για τους οποίους διαφωνήσατε ή σας πλήγωσαν και προσπαθήστε να είστε ανοιχτοί στις απαντήσεις που θα πάρετε.
Αυτοκριτική: Προτού προσπαθήσετε να κάνετε ένα βήμα μπροστά για να φτιάξετε τις σχέσεις σας με τους συγγενείς σας, καλό είναι να κάνετε πρώτα μια αυτοκριτική. Μήπως η συμπεριφορά σας δεν ήταν αυτή που πρέπει; Πρέπει να ζητήσετε συγγνώμη από κάποιον που πληγώσατε ή να δώσετε επαρκείς εξηγήσεις για κάποιο ζήτημα;
Μην κατηγορείτε: Σταματήστε να προσπαθείτε να αποδείξετε ότι έχετε δίκιο και να κατηγορείτε μόνο τους άλλους. Γνωρίζετε καλά ότι σε κάθε διαφωνία και κάθε καυγά, όλοι έχουν το μερίδιο της ευθύνης τους. Αναγνωρίστε τα δικά σας λάθη και κάντε την αρχή στην προσπάθεια να επιλύσετε το πρόβλημα.
Εκφράστε τα συναισθήματά σας: Πολλοί άνθρωποι δεν εκφράζουν τα συναισθήματά τους είτε τα αρνητικά είτε τα θετικά. Κάντε την αρχή και προσπαθήστε να επικοινωνήσετε ουσιαστικά με τα μέλη της οικογένειά σας.
