Η 26η Ιουνίου έχει οριστεί από τον ΟΗΕ ως Παγκόσμια Ημέρα Κατά των Ναρκωτικών. Στη χώρα μας τέτοιες μέρες τα προηγούμενα χρόνια γινόταν, απολογισμός έργου των φορέων και προσπάθειες ευαισθητοποίησης της κοινής γνώμης. Φέτος, ενώ ο νεοσύστατος Εθνικός Οργανισμός Πρόληψης και Αντιμετώπισης των Εξαρτήσεων (ΕΟΠΑΕ) αναλίσκεται με στημένες συνεντεύξεις σε κούφια λόγια και ρητορείες από ένα παράλληλο σύμπαν, γινόμαστε μάρτυρες τεράστιου αναβρασμού που επικρατεί στο εσωτερικό του, εξαιτίας μέτρων και αποφάσεων της διοίκησης τα οποία θέτουν σε κίνδυνο την υγεία των θεραπευόμενων, θίγουν τους εργαζόμενους και διαταράσσουν ανεπανόρθωτα τη λειτουργία των μονάδων. Οι τοπικές κοινωνίες, που τα προηγούμενα χρόνια αγκάλιασαν τα προγράμματα απεξάρτησης, σήμερα παρακολουθούν με βαθιά ανησυχία τις πολύ αρνητικές εξελίξεις που οφείλονται στις αποφάσεις του ΕΟΠΑΕ και έχουν ήδη αρχίσει να αντιδρούν.

Τι συμβαίνει λοιπόν στον ΕΟΠΑΕ;

Ο νόμος κατάργησε, χωρίς να έχει προηγηθεί αξιολόγηση και χωρίς ουσιαστική αιτιολόγηση, όλους τους διαφορετικούς δημόσιους φορείς θεραπείας, συγχωνεύοντας το προσωπικό και τις μονάδες τους στον ΕΟΠΑΕ, ενώ έθεσε στο περιθώριο τα Κέντρα Πρόληψης, καθιστώντας αβέβαιη την προοπτική τους μετά το 2027.

Οι θεραπευόμενοι του ΕΟΠΑΕ χάνουν τους θεραπευτές με τους οποίους έχουν οικοδομήσει θεραπευτικούς δεσμούς και σχέσεις εμπιστοσύνης. Οι συχνές αλλαγές θεραπευτών και η αίσθηση ότι δεν υπάρχει σταθερότητα και συνέχεια στη φροντίδα δημιουργεί στους θεραπευόμενους αβεβαιότητα και  ανασφάλεια σχετικά με το μέλλον της θεραπευτικής τους προσπάθειας και μπορεί να οδηγήσει σε επιδείνωση των ψυχολογικών τους συμπτωμάτων. Είναι γνωστό ότι δεν αρκεί απλά και μόνο η χορήγηση μιας ουσίας για να σταθεροποιηθεί η κατάστασή τους και για να κάνουν θετικές αλλαγές. Καθώς διακόπτονται οι θεραπευτικές σχέσεις που χτίστηκαν με κόπο και χρόνο, αυξάνουν οι πιθανότητες οι θεραπευόμενοι να εγκαταλείψουν πρόωρα τη θεραπεία, γεγονός που θέτει σε κίνδυνο την προσπάθεια για αλλαγή στη ζωή τους, ίσως και την ίδια τη ζωή τους. Ακόμα και οι πιο άπειροι θεραπευτές γνωρίζουν ότι η διαδικασία οικοδόμησης μιας νέας σχέσης εμπιστοσύνης είναι δύσκολη και επώδυνη, ειδικά μετά από μια εμπειρία απώλειας και απογοήτευσης.

Αυτή η κατάσταση θα οδηγήσει με μαθητική ακρίβεια σε «διαρροή» πολύτιμης τεχνογνωσίας, λόγω αποχώρησης πολλών εργαζομένων και εξουθένωσης όσων παραμείνουν και κατά συνέπεια σε υπονόμευση της ικανότητας του ΕΟΠΑΕ να παρέχει αποτελεσματική και ποιοτική φροντίδα, αλλά και σε απώλεια της εμπιστοσύνης από την πλευρά των θεραπευόμενων και της κοινωνίας.