Μεταπηδήστε στο περιεχόμενο

Χοροθεραπεία

Η Χοροθεραπεία είναι μια θεραπεία οικεία στους ανθρώπους, μέσα από τη μνήμη του συλλογικού παρελθόντος. καθώς από την προϊστορική εποχή μέχρι σήμερα ο άνθρωπος χρησιμοποιεί τον χορό για τις θεραπευτικές του ιδιότητες. Οι παραδοσιακές πρακτικές της Χοροθεραπείας (όρος που ξεκίνησε να χρησιμοποιείται μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο) χάνονται στα βάθη των αιώνων.

ΤΙ ΕΙΝΑΙ ΧΟΡΟΘΕΡΑΠΕΙΑ

ΟΡΙΣΜΟΣ

Χοροθεραπεία είναι η ψυχοθεραπευτική χρήση της κίνησης και του χορού, μέσα από την οποία το άτομο συμμετέχει δημιουργικά σε μια διαδικασία που προωθεί τη γνωστική, συναισθηματική, σωματική και κοινωνική του ολοκλήρωση

(American Dance Therapy Association).

ΒΑΣΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ

Σύμφωνα με τις αρχές της Χοροθεραπείας, το σώμα καθρεφτίζει την προσωπική ιστορία του κάθε ατόμου. Την προσωπικότητα και τη συναισθηματική του κατάσταση. Συνεπώς, κάθε μας κίνηση εκφράζει, όχι μόνο τις εγγεγραμμένες ατομικές και συλλογικές μνήμες και εμπειρίες, αλλά και τον τρόπο με τον οποίο αντιδρούμε σε αυτές. Τα βασικά εργαλεία της Χοροθεραπείας είναι το σώμα και η κίνηση, που χρησιμοποιείται ως μέσο αλλαγής. Καλλιεργώντας τη συνειδητότητα του σώματος και διευρύνοντας το κινητικό λεξιλόγιο, μπορούμε να παράγουμε αυθόρμητη και ελεύθερη κίνηση. Κίνηση η οποία μας οδηγεί στο ασυνείδητο για να ανασύρουμε μνήμες και συναισθήματα. Η κίνηση στη διάρκεια του χρόνου παίρνει σχήμα και νόημα, ρίχνοντας φως σε αυτές τις μνήμες και τα συναισθήματα που βγαίνουν στην επιφάνεια.

H Χοροθεραπεία βασίζεται στην υπόθεση ότι το σώμα βρίσκεται σε άρρηκτη σχέση με τον νου και την ψυχή. Κατά συνέπεια, στη θεραπευτική αυτή προσέγγιση το άτομο αντιμετωπίζεται ολιστικά. Ως αποτέλεσμα της ενιαίας τρισδιάστατης ύπαρξης του ανθρώπου (σώμα-ψυχή-νους), θεωρείται ότι οποιαδήποτε αλλαγή επέλθει σε ένα από τα τρία αυτά επίπεδα, θα επηρεάσει και τα άλλα. Βασικοί θεραπευτικοί παράγοντες είναι η θεραπευτική σχέση και η κίνηση, σε συνεχή διαλεκτική μεταξύ τους.

dance therapy

ΕΞΕΛΙΞΗ ΣΤΗ ΣΥΓΧΡΟΝΗ ΕΠΟΧΗ

Η εξέλιξή της Χοροθεραπείας ως ιδιαίτερου ψυχοθεραπευτικού κλάδου, στα μέσα του 20ου αιώνα, συμβαδίζει με την εξέλιξη των ψυχαναλυτικών θεωριών και των ποικίλων ψυχοθεραπευτικών προσεγγίσεων. Αλλά και την εξέλιξη του σύγχρονου χορού, που πλέον αναζητά τον αυθορμητισμό, την αυθεντικότητα, και την υποκειμενική έκφραση. Η Χοροθεραπεία στη σύγχρονη εποχή κλήθηκε να προσδιορίσει και θεωρητικά τη δύναμη του χορού και της κίνησης. Την καθιστά έτσι σε ένα θεραπευτικό εργαλείο, προσαρμοσμένο στις απαιτήσεις της επιστημονικής μεθόδου. Χωρίς ωστόσο να χαθεί το στοιχείο της τέχνης. Η επί σειρά ετών εφαρμογή της Χοροθεραπείας έχει οδηγήσει στη διαμόρφωση ποικίλων μεθόδων και τεχνικών. Τεχνικών και μεθόδων οι οποίες αντανακλούν αφενός τις διαφορετικές προσεγγίσεις των χοροθεραπευτών, και αφετέρου τις ανάγκες των διαφόρων πληθυσμιακών ομάδων.

 

ΟΙ ΙΣΤΟΡΙΚΕΣ ΒΑΣΕΙΣ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΙΚΩΝ ΧΟΡΩΝ

Οσον αφορά τους χορούς, πρέπει να αναφερθεί ότι ο αρχαίος επίτριτος συναντιέται στον ρυθμό των 7/8, του κατ’ εξοχήν δηλαδή Ελληνικού χορού, του συρτού Καλαματιανού, ενώ ο εννεάσημος ρυθμός, που πρωτοστατούσε στην ποίηση της Σαπφούς και του Πινδάρου, εξακολουθεί να δονεί και σήμερα τους χορευτές του ζεϊμπέκικου και του καρσιλαμά (πανάρχαιος αντικριστός χορός των Ελλήνων της Ιωνίας, της Θράκης και των νησιών του Ανατολικού Αιγαίου). Παράλληλα ο Απολλώνιος ρυθμός των πέντε χρόνων ηχεί ακόμα σε χορούς όπως ο τσακώνικος, ενώ σε όλη την Ελλάδα χορεύονται πάντα οι συρτοί χοροί, τους οποίους ονομάζουν οι αρχαίες επιγραφές, όταν αναφέρονται στην “των συρτών πάτριον όρχησιν” (Θηβαϊκή στήλη, 1ος αιώνας μ.Χ.).

Στην Κρήτη χορεύεται ο πεντοζάλης Είναι ο χορός με τα πέντε ζάλα, (τρόπους ή βήματα), που δίδαξε η Ρέα στους Κουρίτες, ώστε να ξεγαλούν τον χρόνο, Κρόνο, που μας καταπίνει, για να μην καταπιεί το νεογένητο γιό του, το ανέτοιμο ακόμα Πνεύμα του Δία.

Στην Πάρο χορεύεται ο “αγέρανος“, όπως ακριβώς τον χόρεψε ο Θησέας επιστρέφοντας από την Μινωϊκή Κρήτη, μετά την Νίκη του επί του Μινόταυρου.

Οι αρχαίες βαλίστραι (πηδηχτός χορός) χορεύονται και σήμερα στα νησιά μας ως μπάλλος, έδωσαν δε το όνομά τους στην έννοια “χορός” σε όλες τις ξένες γλώσσες (ballo, μπαλέτο, μπαλαρίνα κ.τ.λ.).

Ο πυρρίχιος χορός των Αργοναυτών, οι οποίοι προκειμένου να πολεμήσουν την γήϊνη πύρηνη δύναμη, την ανάσα του δράκου, που φύλατε το χρυσόμαλο δέρας, χορεύοντας διέχεαν αυτό το αείζων πύρ στα κορμιά τους, είναι ο ίδιος χορός που χορεύτικε γύρω από την πυρά του νεκρού Πάτρωκλου στα τρωϊκά κατ’ εντολή του Αχιλέα. Ο χορός αυτός αποδίδεται τέλεια και αυτούσια από τους Ποντίους χορευτές.

Τον μακελλάρικο, που χόρευαν οι μακελλάρηδες (χασάπηδες) της Κωνσταντινούπολης τον χορεύουμε σήμερα ως χασάπικο, αλλά και στην πιο γρήγορη μορφή του ως κουλουριώτικο (Σαλαμίνος).

Τα αναστενάρια μας μεταφέρουν σε εποχές παλιές με το πνεύμα του Διονύσου να πλανιέται γύρω μας.

Ο παραδοσιακός εννεάσημος ζεϊμπέκικος χορός χορεύεται με τις παραλλαγές του από την Θράκη έως την Κύπρο, ο δε αμανές (ή αχμαννές, από το επιφώνημα αχ μάννα!, με το οποίο τελείωναν) με τον 15σύλλαβο στίχο του, που τόσο κυνηγήθηκε από τους νεοτούρκους του Κεμάλ και τις εκάστοτε Ελληνικές προπολεμικές κυβερνήσεις και τις κομματικές ηγεσίες ως ξενόφερτο είδος τόσο στην Τουρκία όσο και στην Ελλάδα, μας θυμίζει κατευθείαν τις αρχαίες ελεγείες και τους Βυζαντινούς ήχους.

Αλλά ακόμα και στον στίχο, στο νόημα, στις έννοιες, στο μέτρο και στο συναίσθημα η μουσική, η ποίηση και ο χορός των Ελλήνων έχουν μείνει αναλλοίωτα στο πέρασμα των αιώνων.

Από τα παραπάνω βγαίνει το συμπέρασμα, ότι από τη γέννησή της και μέχρι πρόσφατα, η Ελληνική μουσική δεν επηρεάστηκε από εξωγενείς μουσικές (π.χ. Αραβική, Τουρκική και λοιπές), αντίθετα μετέδωσε ποικίλα μουσικολογικά στοιχεία και χορούς, τόσο στην Ανατολή όσο και στην Δύση (είτε μέσω της γιγαντιαίας εξάπλωσης του Αρχαιοελληνικού κόσμου, είτε μέσω του Βυζαντινού κράτους, είτε μέσω του Αμβροσίου των Μεδιολάνων, είτε τέλος ακόμα και μέσω του πάπα Γρηγορίου του Α’, οι οποίοι με τις μουσικές πραγματείες τους, τουλάχιστον θεωρητικά, μεταλαμπάδευσαν αυτούσια την Ελληνική μουσική στην Δύση.

Λόγω όμως της γενικής παραπαιδείας και παραπληροφόρησης, τα ποικίλα Ελληνικά είδη μουσικής θεωρούνται είτε Ανατολίτικα (παρότι οι Ανατολικοί εστερούντο οποιασδήποτε μουσικής παιδείας μέχρι να έρθουν σε επαφή με τον Ελληνικό πολιτισμό, όλα δε τα μουσικολογικά τους στοιχεία τα παρέλαβαν εξ ολοκλήρου από τον Ελληνισμό), είτε Δυτικά, ποτέ όμως Ελληνικά, όπως θα έπρεπε, αφού η Ελληνική μουσική και η Ελληνική σκέψη είναι παγκόσμιες.

Οταν λοιπόν στον ευρύτερο Ανατολικομεσογειακό χώρο, χώρο παραγωγής του πρώτου πολιτισμού, στον οποίο κινήθηκε η Ελληνική φυλή, δεσπόζουν ο πόντος δηλαδή  η θάλασσα, τα βουνά, ο ουρανός και ο ήλιος, φαινόμενα δηλαδή που αυτομάτως δημιουργούν το συναίσθημα της ελευθερίας, όταν κάποιος κινείται στις βάσεις αυτού του ελεύθερου πολιτισμού και υπό το βάρος της ασήκωτης πολιτιστικής του κληρονομιάς, πως είναι δυνατόν να μην γεννιέται ελεύθερος, να μην γεννιέται “Ελλην το πνεύμα” και να μην θέλει να εκφράσει το “είναι” του με τον τρόπο ζωής του, την μουσική του, τον χορό του, κάνοντας όλες του τις αισθήσεις και τα συναισθήματα να συμμετέχουν; Πως είναι δυνατόν να μην δημιουργούνται επικοί ήρωες, Ακρίτες πολεμιστές και τραγουδοποιοί, που τους υμνεί ο λαός έως τις μέρες μας, αγωνιστές σαν αυτούς που αναφέρονται στο “Χρονικόν του Μωρέως”, σαν τον Ρήγα, τον Κατσαντώνη ή τον Μακρυγιάννη;

Χοροθεραπεία

ΠΟΥ ΑΠΕΥΘΥΝΕΤΑΙ

Η Χοροθεραπεία απευθύνεται σε όλες τις ηλικίες και σε όλες τις πληθυσμιακές ομάδες. Οι χοροθεραπεύτριες και οι χοροθεραπευτές εργάζονται με παιδιά, εφήβους, ενήλικες και  ηλικιωμένους με σωματικά ή ψυχικά προβλήματα. (νευρώσεις, ψυχώσεις, εξαρτήσεις, νοητική υστέρηση, αναπηρία, παθήσεις όπως καρκίνος, Αλτσχάϊμερ, Πάρκινσον). Καθώς και με άτομα που αποζητούν την έκφραση, τη δημιουργικότητα και την αυτογνωσία μέσα από την κίνηση και τον χορό. Επίσης, εργάζονται σε προγράμματα πρόληψης, εκπαίδευσης και επιμόρφωσης, που πραγματοποιούνται σε μονάδες απεξάρτησης, επανένταξης, αποασυλοποίησης κ.ά.

ΠΟΥ ΕΦΑΡΜΟΖΕΤΑΙ

Η Χοροθεραπεία εφαρμόζεται στην Ελλάδα, με πολύ θετικά αποτελέσματα, σε ψυχιατρικά ιδρύματα και άλλους φορείς ψυχικής υγείας. σε μονάδες πρόληψης, απεξάρτησης και επανένταξης χρηστών ουσιών. στην ειδική αγωγή, σε ιδρύματα για άτομα με σωματικές ή νοητικές αναπηρίες. σε ειδικές ιατρικές μονάδες, μονάδες φροντίδας ηλικιωμένων, σωφρονιστικά ιδρύματα κ.ά.

Πηγή: Ένωση Χοροθεραπευτών Ελλάδος 

ΧΡΗΣΙΜΟΙ ΣΥΝΔΕΣΜΟΙ ΓΙΑ ΤΗΝ ΧΟΡΟΘΕΡΑΠΕΙΑ

Επικοινωνείστε μαζί μας ...

Επικοινωνήστε μαζί μας στέλνοντας μας ένα email χρησιμοποόντας την παρακάτω Φόρμα και θα επικοινωνήσουμε σύντομα μαζί σας με περισσότερες λεπτομέρειες!

Επικοινωνείστε μαζί μας ...

Επικοινωνήστε μαζί μας στέλνοντας μας ένα email χρησιμοποόντας την παρακάτω Φόρμα και θα επικοινωνήσουμε σύντομα μαζί σας με περισσότερες λεπτομέρειες!
Πατήστε οπουδήποτε στην εικόνα ...